Bộ trưởng Nguyễn Văn Nên: 'Ông Nguyễn Xuân Sơn đi Mỹ khi chưa đủ căn cứ cho thấy vi phạm'

Bộ trưởng Nguyễn Văn Nên: 'Ông Nguyễn Xuân Sơn đi Mỹ khi chưa đủ căn cứ cho thấy vi phạm'
Bộ trưởng Nguyễn Văn Nên tại buổi họp báo chiều 31/7 Ảnh: Chinhphu.vn


Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Nguyễn Văn Nên cho hay, ông Nguyễn Xuân Sơn có mặt trong chuyến thăm Mỹ của Tổng bí thư là bởi khi đó chưa đủ căn cứ cho thấy ông vi phạm pháp luật trong vụ việc ở Ngân hàng Đại dương.

Tại buổi họp báo thường kỳ Chính phủ chiều 31/7, vụ việc nguyên Tổng giám đốc Ngân hàng Đại Dương Nguyễn Xuân Sơn bị bắt tiếp tục nhận được nhiều quan tâm của báo giới, nhất là vì sao chỉ một thời gian ngắn trước khi bị bắt, ông Sơn vẫn có mặt trong chuyến thăm Mỹ của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng.

Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Nguyễn Văn Nên giải thích: “Khi ấy, theo cơ quan điều tra, do chưa đủ chứng cứ chứng minh vi phạm pháp luật nên ông Sơn vẫn thi hành nhiệm vụ bình thường. Chỉ khi thấy có căn cứ ông Sơn vi phạm thì cơ quan điều tra mới áp dụng các biện pháp ngăn chặn”.

Liên quan đến việc vì sao vi phạm của ông Sơn diễn ra từ lâu, trong thời gian ông làm Tổng giám đốc Ngân hàng Đại Dương (Oceanbak) mà vẫn là ứng viên được giới thiệu vào chức danh cao hơn (Chủ tịch Tập đoàn Dầu khí), Bộ trưởng cho rằng bởi khi tiến hành các quy trình bổ nhiệm thì vẫn chưa phát hiện sai phạm.

“Bắt nguồn từ vụ Hà Văn Thắm, khi điều tra mở rộng thì phát hiện ra ông Sơn có 2 tội trong thời gian làm việc ở Oceanbank là cố ý làm trái, vi phạm các nguyên tắc. Tuy nhiên, nếu giả sử trong quá trình đó đã phát hiện sai phạm mà vì lý do nào đó, cơ quan nào không làm việc phải làm thì sẽ được công an làm rõ”, Bộ trưởng nhìn nhận.

Người phát ngôn Chính phủ cho hay, để bổ nhiệm cán bộ lên chức vụ như trường hợp ông Nguyễn Xuân Sơn thì quy trình khá chặt chẽ, theo từng bước, từng khâu. Cụ thể như: Nhận xét đánh giá, xem xét điều kiện, thẩm định tiêu chuẩn…và tất cả đều được công khai minh bạch dân chủ, có ý kiến của từng tổ chức có chức năng quản lý cán bộ. “Trong các khâu bổ nhiệm, quan trọng hàng đầu là công tác đánh giá cán bộ (về năng lực, đạo đức…). Đây chính là khâu khó nhất trong các khâu và cũng là vấn đề mà Đảng đang tập trung nâng cao”, Bộ trưởng nói thêm.

Trước đó chiều 21/7 Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an đã tống đạt quyết định khởi tố bị can và thi hành lệnh bắt đối với ông Nguyễn Xuân Sơn.

Cơ quan điều tra xác định, trong thời gian làm Tổng giám đốc Oceanbank, ông Sơn đã đồng phạm với Hà Văn Thắm, nguyên Chủ tịch Hội đồng quản trị Oceanbank, phạm vào tội lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ, quy định tại Điều 281- Bộ luật hình sự và tội Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng.

---

Canh bạc OceanBank trong sự nghiệp của ông Nguyễn Xuân Sơn

Lăn lộn với ngành dầu khí 30 năm, cựu chủ tịch PetroVietnam lại vướng vòng lao lý vì liên quan tới khoản đầu tư ngoài ngành hàng trăm tỷ đồng vào OceanBank.

Thông cáo Bộ Công an phát đi cuối ngày 21/7 cho biết Cơ quan Cảnh sát điều tra (C46) đã tống đạt quyết định khởi tố bị can và thi hành lệnh bắt, khám xét đối với ông Nguyễn Xuân Sơn (sinh năm 1962) về tội lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ và cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng.

Chức vụ của ông Sơn được nhắc tới trong quyết định là nguyên Tổng giám đốc Ngân hàng Đại dương (OceanBank) - công việc ông đảm nhận từ 5 năm trước, chứ không phải nguyên Chủ tịch Tập đoàn Dầu khí - vị trí ông vừa được cho thôi đảm nhiệm cách đó ít ngày.

Ông Sơn công tác trong ngành dầu khí suốt 30 năm, tính cả thời gian được cử sang OceanBank làm tổng giám đốc. Ngay từ những ngày đầu tham gia ngành dầu khí, ông đã nhận các nhiệm vụ liên quan tới lĩnh vực tài chính. Ông từng là cán bộ Vụ Tài chính Kế toán - Tổng cục Dầu khí, rồi 5 năm công tác và lãnh đạo Công ty Tài chính dầu khí (PVFC, tiền thân của ngân hàng PVcomBank ngày nay), trước khi trở thành người đại diện phần vốn của Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PetroVietnam) tại OceanBank.


Cáo buộc đối với ông Nguyễn Xuân Sơn tập trung vào giai đoạn điều hành Ngân hàng Đại dương.

Trong cơn sốt thành lập ngân hàng những năm cuối 2000, theo trào lưu đầu tư ngoài ngành của nhiều tập đoàn kinh tế nhà nước, PetroVietnam cũng bung ra rót vốn vào ngân hàng, chứng khoán, bất động sản nhằm tìm kiếm lợi nhuận cho nguồn tiền dồi dào thu được từ lĩnh vực cốt lõi là dầu khí. Từ tháng 12/2008, ông Sơn được bổ nhiệm làm thành viên Hội đồng quản trị kiêm Tổng giám đốc OceanBank, trước khi PetroVietnam trở thành cổ đông chiến lược vào tháng 1/2009, mở đầu cho giai đoạn phát triển thần tốc của OceanBank.

Từ mức 1.000 tỷ đồng cuối năm 2008, OceanBank tăng vốn liên tục suốt 3 năm sau đó, lên 4.000 tỷ. Tổng tài sản tăng với tỷ lệ tương ứng từ hơn 14.000 tỷ đồng lên hơn 62.600 tỷ trong cùng khoảng thời gian, theo báo cáo được kiểm toán.

Trong bối cảnh tín dụng tăng trưởng nóng lúc đó, đà tăng trưởng của OceanBank đã bộc lộ nhiều rủi ro. Trong vòng một năm 2008-2009, nợ có khả năng mất vốn của ngân hàng, tăng từ 4,5 tỷ lên gần 42,6 tỷ đồng, nợ nghi ngờ mất vốn tăng 9 lần lên hơn 100 tỷ. Hai nhóm nợ này tiếp tục tăng theo cấp số nhân trong những năm sau đó, lên hơn 200 tỷ và gần 700 tỷ trong 2 năm 2011, 2012.

Nguồn tin liên quan đến vụ việc cho VnExpress biết, ông Sơn bị cáo buộc đồng phạm với cựu chủ tịch OceanBank Hà Văn Thắm (người bị khởi tố trước đó), để cấp dưới chi lãi suất ngoài hợp đồng cho khách hàng với tổng số tiền nhiều tỷ đồng. Ông cũng bị tình nghi đã cho cán bộ cấp dưới thu phí cho vay sai quy định của Ngân hàng Nhà nước.

Giai đoạn tăng trưởng nóng của OceanBank cũng là thời gian ngân hàng đẩy mạnh việc đầu tư vào lĩnh vực chứng khoán, xây dựng, bất động sản... Dư nợ tín dụng đối với lĩnh vực xây dựng và hoạt động khác của nhà băng tăng từ hơn 3.000 tỷ lên hơn 5.400 tỷ đồng trong năm tài chính 2008-2009, chiếm trên 50% tổng dư nợ. Cùng thời gian này, OceanBank huy động 67% nguồn vốn từ các doanh nghiệp dầu khí, trong khi cho vay các doanh nghiệp này khoảng 21% dư nợ.

Sau giai đoạn điều hành OceanBank, tháng 11/2010, ông Sơn trở về PetroVietnam giữ cương vị Phó tổng giám đốc. Tháng 7 năm ngoái, ông là ứng viên duy nhất được tập đoàn và Bộ Công Thương giới thiệu vào cương vị Chủ tịch Hội đồng thành viên sau khi người tiền nhiệm Phùng Đình Thực nghỉ hưu. Lúc này, PetroVietnam vẫn nắm 20% cổ phần OceanBank, tương đương khoảng 800 tỷ đồng. Đây cũng là lúc nhiều sai phạm tại ngân hàng bị cơ quan quản lý cũng như cơ quan an ninh phát hiện.

Sau khi ông Hà Văn Thắm và một loạt lãnh đạo bị bắt tạm giam từ tháng 10/2014, OceanBank rơi vào cảnh khó khăn. Đến nay, OceanBank chưa công bố thông tin nào về tình hình kinh doanh sau sự kiện nêu trên, song theo Ngân hàng Nhà nước, vốn điều lệ của ngân hàng đã bị âm và tự thân không thể bù đắp.

Từ đầu năm 2013, tại Quyết định phê duyệt đề án tái cơ cấu PetroVietnam, Chính phủ đã yêu cầu tập đoàn hoàn thành việc thoái vốn tại OceanBank trong năm 2015, song khoản tiền này vẫn mắc kẹt. Ngân hàng Nhà nước mới đây tuyên bố mua lại OceanBank với giá 0 đồng, chấm dứt toàn bộ quyền và nghĩa vụ của cổ đông hiện hữu. PetroVietnam, do ông Nguyễn Xuân Sơn làm chủ tịch, vì thế cũng để mất hàng trăm tỷ đồng vốn góp tại OceanBank.

Thời điểm PetroVietnam và OceanBank trở thành đối tác chiến lược tháng 1/2009, tỷ lệ góp vốn không được công bố. Báo cáo thường niên OceanBank năm 2011 cho biết, tỷ lệ này là 20%, tương đương với khoảng 800 tỷ đồng.

Giai đoạn 2009-2013, OceanBank trả cổ tức bằng tiền mặt, với tỷ lệ dao động 3-15% mỗi năm. Theo tính toán củaVnExpress trong 5 năm nói trên và tỷ lệ góp vốn 20%, số tiền cổ tức mà PetroVietnam có thể nhận về ước gần 270 tỷ đồng

Ông Nguyễn Xuân Sơn sinh năm 1962 tại Hà Tĩnh, công tác trong ngành dầu khí từ năm 1984. Từ năm 2003 đến tháng 5/2007, ông Sơn giữ chức Phó tổng giám đốc và Tổng giám đốc Công ty Tài chính Dầu khí (PVFC). Ông Sơn chuyển sang OceanBank, giữ cương vị Tổng giám đốc từ tháng 12/2008, trước khi trở về Tập đoàn Dầu khí năm 2010.

Sau 4 năm giữ vị trí Phó tổng giám đốc PetroVietnam, phụ trách các lĩnh vực tài chính kế toán, kế hoạch chiến lược, đến tháng 7/2014, ông được bổ nhiệm chức vụ Chủ tịch Hội đồng thành viên Tập đoàn.

Ngày 19/7, Thủ tướng đã ra quyết định cho ông thôi chức Chủ tịch PetroVietnam. Cùng ngày ông nhập viện vì cao huyết áp. Đến chiều 21/7, sau khi sức khỏe ổn định, hoàn tất thủ tục xuất viện, cựu Chủ tịch Tập đoàn Dầu khí đã nhận lệnh khởi tố của cơ quan điều tra.

---

Nguyên tổng giám đốc OceanBank bị bắt

Nguyên tổng giám đốc OceanBank bị bắt Bà Nguyễn Minh Thu (42 tuổi, nguyên chủ tịch HĐQT, nguyên tổng giám đốc Ngân hàng TMCP Đại Dương) bị bắt với cáo buộc cố ý làm trái quy định của nhà nước về quản lý kinh tế. Bà là người thứ 3 tại OceanBank bị bắt trong 3 tháng qua. 

Bà Nguyễn Minh Thu.

Theo Cơ quan cảnh sát điều tra (C46, Bộ Công an), quá trình mở rộng điều tra vụ án vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng xảy ra tại Ngân hàng TMCP Đại Dương (OceanBank), ngày 25/1 cơ quan này đã khởi tố bổ sung vụ án hình sự về tội Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng.

Quyết định khởi tố, tạm giam 4 tháng với bà Thu về tội danh này được VKSND Tối cao phê chuẩn. Ngày 26/1, C46 thi hành lệnh bắt, khám xét, đưa nghi can về Trại tạm giam Bộ Công an.

Bà Thu là thạc sĩ quản trị kinh doanh, giữ chức Phó tổng giám đốc OceanBank từ năm 2008 và làm Tổng giám đốc từ năm 2011. Cuối tháng 10/2014 khi chủ tịch HĐQT OceanBank Hà Văn Thắm bị C46 bắt với cáo buộc "vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng", bà kế nhiệm cương vị Chủ tịch HĐQT.

Trao đổi với VnExpress một ngày sau khi ông Thắm bị bắt, bà Thu chia sẻ "với OceanBank, đây là biến cố lớn nhất trong lịch sử". Bà nhận thấy việc mình chuyển sang vị trí lãnh đạo cao hơn trong hoàn cảnh hiện nay "thực sự là trọng trách rất lớn".

Hai tháng sau đó, ngày 28/12/2014, nghị quyết họp HĐQT bất thường đã chấp thuận đơn từ nhiệm của bà Thu, bà quay về làm thành viên HĐQT.

Cũng trong cuối tháng 12/2014, ông Nguyễn Văn Hoàn (37 tuổi, nguyên phó tổng giám đốc OceanBank) bị bắt để điều tra về tội Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng. Ông Hoàn bị tình nghi đồng phạm với ông Thắm trong việc cho một doanh nghiệp vay 500 tỷ đồng không đúng quy định.

Hiện, hơn 3 tháng sau khi nhà chức trách điều tra sai phạm xảy ra tại OceanBank đã 3 lãnh đạo cấp cao của nhà băng này vướng lao lý.

Theo VNEx