Vì sao đại sứ Mỹ Nikki Haley tại Liên Hợp Quốc từ chức?

Vì sao đại sứ Mỹ Nikki Haley tại Liên Hợp Quốc từ chức?


Trump- Nikki Haley


Nikki Haley từ chức có thể vì lo ngại bị lép vế trước các quan chức cứng rắn hoặc muốn tìm công việc thu nhập cao hơn.

Video: Nikki Haley and Donald Trump praise each other after her resignation


Đại sứ Mỹ lại Liên Hợp Quốc Nikki Haley ở New York ngày 10/9. Ảnh: Reuters. Nikki Haley, 46 tuổi, sẽ rời vị trí đại sứ Mỹ tại Liên Hợp Quốc vào cuối năm. Bà không nói rõ lý do nghỉ việc mà chỉ cho biết bà muốn dành thời gian nghỉ ngơi. Quyết định này khiến nhiều người ngỡ ngàng vì bà là một trong những quan chức nổi bật nhất trong chính quyền Trump và thường được Tổng thống khen ngợi. Nhiều đồn đoán đã được đưa ra để giải thích động thái này.

Nguy cơ bị lép vế

Cố vấn An ninh Quốc gia John Bolton và Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo nổi tiếng là những người có quan điểm cứng rắn trong chính sách đối ngoại. Dù Haley cũng thể hiện mình là người rất cứng rắn ở Liên Hợp Quốc, bà được cho là âm thầm thúc đẩy lập trường ôn hòa hơn.

Dù được coi là ngôi sao trong chính quyền Trump, bà cũng từng có một số lần bất đồng quan điểm với ông. Khi xuất hiện trên truyền hình vào tháng 4, Haley tuyên bố Mỹ sẽ áp dụng các biện pháp trừng phạt mới đối với Nga. Tuy nhiên, Trump khẳng định sẽ không có biện pháp trừng phạt như vậy. Nhà Trắng giải thích rằng Haley đã "nhầm lẫn" nhưng bà bác bỏ việc này.

Biên tập viên CNN Chris Cillizza cho rằng khi Bolton và Pompeo đang là những ngôi sao mới của chính quyền Trump, Haley có thể thấy mình sẽ bị lép vế và quyết định ra đi trước khi chịu nhiều sức ép.

Kiếm tiền

Haley đã có quãng thời gian dài làm việc ở các vị trí dân cử, giữ chức thống đốc Nam Carolina năm 2011 - 2017 và từng có 4 năm làm việc trong hạ viện của bang. Đây không phải là những công việc có thu nhập cao. Năm 2015, bà và chồng có thu nhập hàng năm hơn 170.000 USD, thấp hơn con số năm 2014 là gần 190.000 USD.

Theo báo cáo tài chính năm 2018 của Haley, bà có một số khoản nợ đáng kể, trong đó có khoản nợ 25.000 - 65.000 USD trong thẻ tín dụng, khoản vay có thế chấp hơn một triệu USD. Lương của đại sứ Mỹ tại Liên Hợp Quốc là khoảng 179.000 USD một năm.

Haley có một người con đang học đại học và người con còn lại sẽ tốt nghiệp trung học trong vài năm tới. Đại sứ có thể bị hấp dẫn bởi khoản lương 7 con số đối với người có sơ yếu lý lịch như bà khi làm việc cho tư nhân.

Một số người còn cho rằng sự ra đi của Haley liên quan đến yêu cầu của nhóm giám sát Công dân vì Trách nhiệm và Đạo đức Làm việc (CREW) ở Washington là điều tra các chuyến bay riêng của bà được tài trợ bởi các lãnh đạo doanh nghiệp ở Nam Carolina, trị giá khoảng 24.000 USD.

"Cần điều tra Nikki Haley để xác định xem bà ấy có tuân thủ các quy định đạo đức khi nhận 7 chuyến bay miễn phí không", tuyên bố của CREW có đoạn viết. Trong khi đó, Haley cho biết trong báo cáo tài chính rằng đây đơn thuần là những món quà được tặng dựa trên cơ sở quan hệ cá nhân.

Tranh cử

Jordan Ragusa, giáo sư khoa học chính trị tại Đại học Charleston ở Nam Carolina, suy đoán Haley từ chức để tách biệt với Trump nhằm tạo bàn đạp tranh cử tổng thống năm 2020. Tuy nhiên, đại sứ đã nói với truyền thông rằng bà sẽ không đối đầu với Trump trong cuộc bầu cử năm 2020 mà sẽ hỗ trợ ông tranh cử.

Nhiều người cho rằng khi tái tranh cử năm 2020, Trump có thể chọn Haley làm ứng viên phó tổng thống thay cho Mike Pence. "Đại sứ Haley còn nhiều triển vọng chính trị và có thể trở thành phó tổng thống hoặc cao hơn thế", Karen Floyd, cựu quan chức đảng Cộng hòa ở Nam Carolina, nói.

Trump không được nhiều cử tri nữ tín nhiệm và việc chọn Haley làm ứng viên phó tổng thống có thể giúp ông lấy lòng họ nhiều hơn. "Tôi chắc chắn bà ấy có thể khiến chiến dịch tăng sức hút hơn rất nhiều", Claire Wofford, giáo sư khoa học chính trị tại Đại học Charleston ở Nam Carolina, nói, theo Reuters.

Trong khi đó, chiến lược gia đảng Cộng hòa Rick Tyler gọi ý tưởng Haley thay thế Pence là "xa vời". Tyler cho rằng bà ít khả năng tái gia nhập chính quyền.

Sự ra đi của Haley cũng làm dấy lên suy đoán rằng bà có thể thay thế Lindsey Graham làm thượng nghị sĩ Nam Carolina còn Graham sẽ thay thế Bộ trưởng Tư pháp Jeff Sessions sau bầu cử giữa kỳ 6/11. Tuy nhiên, Graham nói rằng bà không có hứng thú với việc vào nội các.

Đại sứ Nga tại Liên Hợp Quốc Vassily Nebenzia, người thường tranh cãi với Haley, tin rằng bà vẫn sẽ làm chính trị. "Bà ấy còn trẻ, tràn đầy năng lượng và nhiều tham vọng. Tôi nghĩ rằng chúng ta sẽ gặp lại bà ấy sau thời gian nghỉ ngơi", Nebenzia nói.

---

TT Trump: Không ai có năng lực hơn Ivanka để làm đại sứ tại LHQ

Tổng thống Donald Trump nói con gái ông là người phù hợp nhất cho vị trí đại sứ Mỹ tại Liên Hợp Quốc dù ông không thể bổ nhiệm con gái mình. Ivanka cũng phủ nhận khả năng này.

Phát biểu từ bãi cỏ của Nhà Trắng hôm 9/10, tổng thống Mỹ nói rằng con gái là người xứng đáng hơn bất kỳ ai "trên thế giới" để đảm nhiệm vị trí đại sứ Mỹ tại Liên Hợp Quốc, sau khi người đang giữ chức vụ này, bà Nikki Haley tuyên bố từ chức và sẽ rời vị trí vào cuối năm nay.

Theo Independent, tổng thống nói rằng ông đã nghe tên con gái được nhắc đến trong các cuộc thảo luận về vị trí này, nhưng ông không thể bổ nhiệm con gái mình để tránh các cáo buộc về "gia đình trị".

"Tôi đã nghe nhắc về Ivanka, Ivanka sẽ giỏi đến cỡ nào?", ông nói. "Tôi không hề mang tư tưởng thân hữu, những người biết việc đều nhận ra rằng Ivanka sẽ bùng nổ. (Nhưng) tôi sẽ bị cáo buộc là thân hữu dù không ai trên thế giới có năng lực hơn (Ivanka)".


Tổng thống Trump phát biểu với báo giới trên đường rời Washington đến Iowa, vài giờ sau sự từ chức đột ngột của Đại sứ Mỹ tại Liên Hợp Quốc Nikki Haley. Ảnh: Reuters.

Trái ngược với sự hào hứng từ cha mình, Ivanka Trump sau đó đã bác bỏ khả năng này.

"Tôi rất vinh dự được phục vụ trong Nhà Trắng cùng với nhiều cộng sự tuyệt vời và tôi biết tổng thống sẽ đề cử một người thay thế nặng ký cho Đại sứ Haley. Người đó sẽ không phải là tôi", Ivanka Trump thông báo trên Twitter ngày 9/10.

Trước đó vài tiếng, bà Nikki Haley bất ngờ thông báo kế hoạch từ chức đại sứ Mỹ tại Liên Hợp Quốc và sẽ rời nhiệm sở vào cuối năm nay.

Thông báo tại Phòng Bầu dục, Tổng thống Trump cho biết Nhà Trắng đang xem xét một loạt ứng viên tiềm năng tiếp nhận vị trí mà bà Haley để lại, theo AFP.


Tổng thống Trump ngày 9/10 đề cập khả năng con gái Ivanka Trump trở thành đại sứ Mỹ tại Liên Hợp Quốc. Ảnh: Reuters.

Trao đổi với các phóng viên trước khi lên đường đến bang Iowa, ông Trump cũng thông báo rằng Đại sứ Haley sẽ hỗ trợ ông trong quá trình lựa chọn ứng viên thay thế.

Theo Reuters, một trong các ứng viên hàng đầu đang được ông Trump cân nhắc là Dina Powell, 45 tuổi, thành viên ban lãnh đạo ngân hàng Goldman Sachs.

Bà Powell từng làm việc trong đội ngũ của Tổng thống Trump tại Nhà Trắng vào năm 2017, giữ vai trò cố vấn kinh tế và sau đó là phó cố vấn an ninh quốc gia chuyên trách về chiến lược. Đầu năm 2018, bà rời Nhà Trắng để quay trở về làm việc cho ngân hàng Goldman Sachs.


Dina Powell từng làm việc trong đội ngũ cố vấn an ninh quốc gia của ông Trump trong năm 2017. Ảnh: Reuters.

Bà Powell cũng từng là cựu cố vấn Nhà Trắng và nhà ngoại giao cấp cao của Mỹ dưới thời Tổng thống George W. Bush.

Người phụ nữ Mỹ gốc Ai Cập có thể nói thông thạo tiếng Arab, am hiểu về Trung Đông và một trong số ít những chính khách đảng Cộng hòa có quan hệ tốt với các cựu trợ lý của Tổng thống Barack Obama, theo Business Insider.

Thông tin về quyết định từ chức của bà Haley đã khiến hàng loạt nhà ngoại giao cấp cao trong chính phủ Trump bất ngờ. Nhiều nguồn tin cho biết bà Haley đã trao đổi với Tổng thống Trump về khả năng từ chức vào tuần trước.

Bà Nikki Haley được ông Trump bổ nhiệm vào vị trí đại sứ Mỹ tại Liên Hợp Quốc ngày 24/1/2017, chỉ 4 ngày sau lễ nhậm chức của ông. Trước đó, bà từng giữ chức thống đốc bang South Carolina.

---

Đại sứ Nikki Haley bác tin tranh cử Tổng thống


Tổng thống Donald Trump trong cuộc gặp với bà Nikki Haley Đại sứ Mỹ tại Liên hiệp quốc sắp ra đi, tại Phòng Bầu dục Tòa Bạch Ốc ngày 9/10/2018.

Ngày 9/10, bà Nikki Haley loan báo rời khỏi chức vụ Đại sứ Hoa Kỳ tại Liên hiệp quốc, nhưng ngôi sao đang lên của đảng Cộng hòa cũng lập tức bác bỏ tin bà đang chuẩn bị thách thức Tổng thống Donald Trump trong cuộc bầu cử Tổng thống năm 2020.

Ngồi bên cạnh Tổng thống Trump trong Phòng Bầu dục, bà Haley nói 18 tháng làm việc không ngừng tại Liên hiệp quốc “là một vinh dự trong suốt cuộc đời tôi” và bà nói thêm sẽ ở lại chức vụ này cho đến cuối năm nay.

Cựu Thống đốc South Carolina, con gái của di dân Ấn Độ, bà Haley 46 tuổi, được xem có tiềm năng trở thành một ứng cử viên Tổng thống.

Tuy nhiên, trong lá thơ từ nhiệm gởi Tổng thống Trump, bà nói “chắn chắn bà không phải là ứng cử viên của bất cứ chức vụ nào vào năm 2020” và sẽ ủng hộ nỗ lực tái tranh cử của ông Trump.

Bà Haley nói với các phóng viên tại Phòng Bầu dục ngày 9/10: “Không, tôi không ra tranh cử vào năm 2020.”

Bà Haley nói bà không có dự định nào trong tương lai và không nói lý do từ nhiệm. Tuy nhiên, ông Trump cho biết bà đã nói với ông cách đây 6 tháng là bà nghĩ đến việc rời khỏi chức vụ vào cuối năm “để nghỉ ngơi trong một thời gian.”

Ông Trump hết lời ca ngợi bà Haley và mô tả thời gian phục vụ của bà tại Liên hiệp quốc là “tuyệt vời” và “không thể tin được.” Ông chấp nhận đơn từ chức của bà và nói sẽ cử người kế nhiệm bà trong vòng hai hay ba tuần.

Bà Haley là khuôn mặt của ông Trump trong chính sách “Nước Mỹ Trên Hết” tại Liên hiệp quốc, lèo lái việc Hoa Kỳ rút khỏi một vài chương trình của Liên hiệp quốc và tích cực bảo vệ chính sách cứng rắn chống lại Iran và Triều Tiên về chương trình hạt nhân của 2 nước này.

Tuy nhiên đôi khi bà Haley cũng tách biệt khỏi ông Trump.

Một giới chức chính quyền nói ông Trump đã đề nghị cả hai người cùng nhau loan báo việc ra đi của bà Haley tại Phòng Bầu dục và cho biết bà Haley là nhân vật duy nhất của chính quyền ông Trump được đãi ngộ như vậy.

Để đáp lại đặc ân này, bà Haley ca ngợi sự ủng hộ của ông Trump và gia đình đối với bà.

Bà mô tả ông Jared Kushner, con rể đồng thời là phụ tá của ông Trump, là “một tài năng ẩn mình mà không ai hiểu được” về nỗ lực của ông trong việc tái thương thuyết hiệp ước thương mại NAFTA và chuẩn bị cho một kế hoạch hòa bình Trung Đông được mong đợi lâu nay nhưng chưa được tiết lộ.

Bà Haley được các đối tác tại Liên hiệp quốc xem là một tiếng nói rõ ràng trong chính quyền Mỹ thường đưa ra những dấu hiệu lẫn lộn về chính sách ngoại giao, các nhà ngoại giao nói.

Tuy nhiên trong những tháng gần đây bà bị lu mờ vì việc bổ nhiệm ông Mike Pompeo, một người trung thành với ông Trump trong chức vụ Bộ trưởng Ngoại giao và ông John Bolton, một nhân vật diều hâu trong chức vụ cố vấn an ninh quốc gia Tòa Bạch Ốc.

Ông Pompeo là người chỉ đạo chính sách thương thuyết với Triều Tiên, còn ông Bolton đứng đầu trong nỗ lực thi hành chính sách cứng rắn của ông Trump đối với Iran.

Thượng nghị sĩ Robert Menendez, Thượng nghị sĩ cao cấp của đảng Dân chủ trong Ủy ban Ngoại giao Thượng viện gọi việc từ nhiệm của bà Haley là “một dấu hiệu khác cho thấy chính sách ngoại giao hỗn loạn của chính quyền Trump.”

Bà Haley là nhân vật cao cấp mới nhất trong một loạt các vụ từ chức trong chính quyền như cựu Ngoại trưởng Rex Tillerson bị cách chức vào tháng 3 năm nay và ông Steve Bannon, chiến lược gia trưởng của ông Trump rời khỏi Tòa Bạch Ốc vào tháng 8 năm 2017.

Là một người cải đạo sang Cơ Đốc Giáo vào năm khoảng 20 tuổi, bà được sự ủng hộ của các thành phần tôn giáo bảo thủ ở miền Nam.

Tiềm năng của bà trở thành ứng cử viên vào các chức vụ cao cấp được đẩy mạnh vào năm 2015 khi bà ra lệnh hạ cờ của của Liên minh miền Nam tại trụ sở Quốc hội South Carolina sau khi một tay súng theo chủ nghĩa da trắng thượng đẳng bắn chết 9 tín hữu người da đen tại một nhà thờ.

Bà Haley cũng ca ngợi những phụ nữ bước ra tố cáo những lạm dụng tình dục và những hành vi bất hảo của nam giới và nói rằng tiếng nói của những phụ nữ này cần được lắng nghe ngay cả khi họ cáo buộc ông Trump.

Bà Haley có một lập trường cứng rắn đối với Nga hơn là ông Trump, người tìm kiếm những mối quan hệ tốt đẹp hơn với Tổng thống Vladimir Putin.

Bà Haley làm những người trong chính quyền khó chịu khi loan báo vào tháng 4 năm nay là Washington sẽ áp đặt các chế tài đối với Moscow vì Nga ủng hộ chính phủ Syria. Ông Trump sau đó quyết định không xúc tiến các chế tài.

---

Người phụ nữ đầu tiên được Trump chọn vào chính quyền

Việc Trump chọn Nikki Haley, người chỉ trích ông trong quá khứ, làm đại sứ Mỹ ở Liên Hợp Quốc cho thấy nhà tài phiệt New York thực sự đang "tìm kiếm nhân tài" cho bộ máy chính quyền của mình.




Bà Nikki Haley, người được ông Donald Trump chọn làm đại sứ Mỹ tại Liên Hợp Quốc. Ảnh: Reuters Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump hôm qua chọn bà Nikki Haley, 44 tuổi, thống đốc bang Nam Carolina, thành viên đảng Cộng hòa, làm đại sứ Mỹ tại Liên Hợp Quốc. Một nguồn tin thân cận với nhà tài phiệt New York tiết lộ bà Haley đã chấp nhận lời đề nghị, qua đó trở thành người phụ nữ đầu tiên được lựa chọn góp mặt trong bộ máy chính quyền tương lai của ông Trump, theoYahoo News.

Quyết định lần này của ông Trump thu hút sự quan tâm lớn từ dư luận bởi bà Haley trong quá khứ nhiều lần chỉ trích nhà tài phiệt New York. Bản thân ông Trump cũng thẳng thừng đáp trả những bình luận mà bà Haley đưa ra.

Ngôi sao sáng

Giới quan sát đánh giá Haley là một ngôi sao sáng đang lên của đảng Cộng hòa. Tuy nhiên, cái tên Haley mới chỉ được nhắc tới nhiều từ năm ngoái, sau vụ xả súng tại nhà thờ Charleston. Một tay súng theo chủ nghĩa người da trắng thượng đẳng đã nã đạn vào một nhóm người da màu đang học Kinh thánh tại nhà thờ, khiến 9 nạn nhân thiệt mạng.

Bà Haley trở nên nổi tiếng sau khi góp một tiếng nói quan trọng vào lời kêu gọi hạ lá cờ Confederate khỏi Tòa nhà Quốc hội. Lá cờ Confederate là biểu tượng của các bang miền nam nước Mỹ trong cuộc nội chiến chống chính phủ liên bang miền Bắc (1861 - 1865). Cuộc chiến Nam - Bắc chấm dứt khi quân miền Nam đầu hàng năm 1865 và chính phủ Mỹ cấm hoàn toàn chế độ nô lệ.

Dylann Roof, thủ phạm bắn chết 9 người tại nhà thờ Charleston, Nam Carolina, chụp rất nhiều bức ảnh với lá cờ Confederate. Không ít người Mỹ coi lá cờ Confederate là biểu tượng của chủ nghĩa phân biệt chủng tộc và chế độ nô lệ, song người dân ở các bang miền Nam lại khẳng định nó đại diện cho lịch sử, văn hóa và di sản của khu vực.

Haley sinh ra tại Bamberg, một thị trấn nhỏ thuộc bang Nam Carolina với dân số chỉ khoảng 3.600 người. Cha mẹ bà là dân nhập cư Ấn Độ.

Thời niên thiếu, Haley thường phụ giúp cha mẹ bằng cách làm công việc sổ sách tại cửa hàng bán quần áo của gia đình. Bà sau đó nhận bằng kế toán tại Đại học Clemson. Haley kết hôn với Michael Haley, một vệ binh quốc gia từng phục vụ tại Afghanistan và có hai con.

Sau thời kỳ suy thoái kinh tế, Haley đã tận dụng kiến thức kinh tế của mình để xây dựng hình ảnh bản thân như một người luôn nỗ lực tạo ra thêm nhiều việc làm cho người dân Mỹ trước bối cảnh hàng loạt nhà máy đang tìm đường bỏ đi.

"Bà ấy vô cùng thành công trong việc tự quảng bá mình là một thống đốc quan tâm tới vấn đề việc làm", Scott Huffmon, giáo sư khoa học chính trị tại Đại học Winthrop, nhận xét về Haley. "Nhưng bà ấy vẫn giữ lập trường bảo thủ thông qua việc phản đối đạo luật Obamacare cũng như lưu ý đến những gì mà người bảo thủ để tâm. Bà ấy đã đứng giữa hai thế giới trong một quãng thời gian dài. Và nay, Haley đang bứt phá từ một người miền Nam bình thường trở thành đại diện quốc gia đảng Cộng hòa".

Tuy nhiên, Haley lại không nổi danh với tư cách một chính trị gia có kinh nghiệm về chính sách ngoại giao, nghị sĩ Wisconsin Sean Duffy nhận định. Song theo ông, điều này không quá quan trọng.

"Bà ấy là một phụ nữ thông minh", CNN dẫn lời ông Duffy nói. "Tôi nghĩ để thành công ở Liên Hợp Quốc, bạn cũng không nhất thiết phải có quá nhiều kinh nghiệm chính sách".

"Tôi cho rằng điều mà chúng ta cần là một người có thể chia sẻ thế giới quan với ta", ông nhấn mạnh.

Tiếng nói chỉ trích

Trong thời gian ông Trump vận động tranh cử, bà Haley đã không ít lần chỉ trích nhà tài phiệt New York.

Hồi tháng một, Haley dùng một phần Thông điệp Liên bang của Tổng thống Mỹ Barack Obama để cảnh báo về mối nguy hiểm bắt nguồn từ ứng viên chạy đua vào Nhà Trắng đảng Cộng hòa Donald Trump.

"Ở vào thời kỳ bất ổn, những lời kêu gọi đầy giận dữ có thể rất hấp dẫn, khiến chúng ta chạy theo", bà Haley nói. "Nhưng chúng ta cần chống lại sự cám dỗ ấy. Bất kỳ ai làm việc chăm chỉ, tuân thủ pháp luật, cũng đều xứng đáng được chào đón trên đất nước này".

Đáp lại, ông Trump cho rằng bà Haley "quá yếu đuối trước vấn đề nhập cư bất hợp pháp", đồng thời thêm rằng dù chỉ trích, bà Haley vẫn không ngại ngần kêu gọi ông đóng góp cho chiến dịch tranh cử thống đốc.

"Suốt những năm qua, bà ấy đã yêu cầu tôi đóng góp rất nhiều tiền cho chiến dịch", ông Trump nói với kênh truyền hình Fox News. "Vì thế, bạn biết đấy, giờ đây, nghe bà ấy chỉ trích quả là một điều thú vị".

Trong vòng bỏ phiếu sơ bộ đảng Cộng hòa, bà Haley ủng hộ thượng nghị sĩ Florida Marco Rubio, đối thủ của ông Trump, đồng thời liên tục chê bai chiến dịch tranh cử mà nhà tài phiệt New York theo đuổi.

Trước cuộc bầu cử sơ bộ của đảng Cộng hòa ở Nam Carolina, bà Haley quả quyết rằng ông Trump có "tất cả mọi thứ mà một thống đốc không muốn thấy ở một tổng thống".

Hồi tháng hai, cùng với thượng nghị sĩ Rubio, bà Haley phê phán việc ông Trump ban đầu từ chối chỉ trích những kẻ phân biệt chủng tộc, như cựu lãnh đạo Ku Klux Klan David Duke, người ủng hộ ông Trump.

Ku Klux Klan, hay còn gọi là the Klan hoặc KKK, là phong trào ra đời năm 1866 và vẫn tồn tại đến ngày nay, có tư tưởng cực hữu, xem người da trắng là thượng đẳng, chống người nhập cư và thường có hành động tấn công vũ lực những người họ phản đối.

Nhưng sau cuộc gặp với tổng thống đắc cử Mỹ hồi tuần trước, Haley đã thay đổi thái độ. Bà khẳng định những hiềm khích giữa bà với ông Trump chỉ là câu chuyện quá khứ.

"Ông ấy là một người bạn, một người ủng hộ tôi trước khi tranh cử tổng thống. Ông ấy cũng đối xử tốt với tôi nữa. Nhưng nếu thấy điều gì không vừa ý, tôi phải nói ra", bà Haley cho hay. "Lúc gặp mặt nhau, chúng tôi lại trở về là những người bạn".

Về phần ông Trump, quyết định chọn bà Haley làm đại sứ Mỹ tại Liên Hợp Quốc đến nay nhận được khá nhiều đồng thuận.

Theo nghị sĩ Duffy, việc nhà tài phiệt New York cân nhắc lựa chọn bà Haley, một phụ nữ từng chỉ trích ông, phản ánh rõ nét con người ông Trump. "Nó cho thấy ông ấy rõ ràng đang tìm kiếm nhân tài chứ không phải tìm cách để trả những mối thù cá nhân", Duffy nhận xét.

---

Trump chọn nữ thống đốc gốc Á từng chỉ trích mình làm đại sứ Mỹ ở LHQ

Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump được cho là đã chọn nữ thống đốc gốc Ấn của bang Nam Carolina Nikki Haley làm đại sứ Mỹ tại Liên Hợp Quốc.


Thống đốc Nikki Haley, 44 tuổi, đã chấp nhận đề nghị trở thành đại sứ Mỹ tại Liên Hợp Quốc của ông Trump, một nguồn tin thân cận với đội ngũ của tổng thống đắc cử hôm nay nói với NBC.

Thống đốc bang Nam Carolina Nikki Haley. Ảnh: postandcourier Bà Haley là người gốc Ấn và là nữ thống đốc đầu tiên tại bang Nam Carolina. Trong giai đoạn tranh cử, bà đã chỉ trích mạnh mẽ ông Trump. Bà từng ủng hộ hai đối thủ của ông Trump trong vòng bầu cử sơ bộ của đảng Cộng hòa là Marco Rubio và Ted Cruz. Ông Trump cũng từng chỉ trích lập trường về nhập cư của bà.

Trước cuộc bầu cử sơ bộ của đảng Cộng hòa ở Nam Carolina, bà Haley nói rằng ông Trump có "tất cả mọi thứ mà một thống đốc không muốn thấy ở một tổng thống". Tuy nhiên, hồi tháng 10, bà Haley thay đổi lập trường, nói rằng bà sẽ bỏ phiếu cho ông Trump mặc dù không phải là người ủng hộ.

---

Nikki Haley

Nimrata Nikki Randhawa Haley[1][2] (sinh ngày 20 tháng 1 năm 1972)[3][4] là một chính trị gia Hoa Kỳ. Đại sứ thứ 29 và đương nhiệm của Hoa Kỳ tại Liên Hợp Quốc, từng là Thống đốc thứ 116 của bang Nam Carolina. Bà là đảng viên của Đảng Cộng hòa, từng là đại diện Quận Lexington trong Nghị viện Nam Carolina từ năm 2005 đến năm 2010.[5]

Haley là người phụ nữ đầu tiên, cũng như người không phải da trắng đầu tiên làm thống đốc Nam Carolina.[4] Nhậm chức năm 38 tuổi và nay ở tuổi 46, Haley là thống đốc trẻ nhất hiện nay ở Hoa Kỳ.[6][7] Bà là một trong hai thống đốc Hoa Kỳ đương nhiệm có nguồn gốc Ấn Độ, người kia là đồng đảng Cộng hòa Bobby Jindal của bang Louisiana. Bà cũng là người thứ ba không phải là gốc Âu-Mỹ đã được bầu làm thống đốc một tiểu bang miền Nam Hoa Kỳ, sau Douglas Wilder của bang Virginia và Jindal của bang Louisiana.

Tiểu sử

Haley sinh ra với tên Nimrata Nikki Randhawa[1][2] tại Bamberg, Nam Carolina, vào ngày 20 tháng 1 năm 1972, trong một gia đình người Ấn Độ theo đạo Sikh. Cha mẹ cô, Ajit Singh Randhawa và Raj Kaur Randhawa, là người nhập cư từ huyện Amritsar, Ấn Độ. Cha cô là một giáo sư sinh học, mẹ cô đã thành lập một cửa hàng bán quần áo. Cô có hai anh em trai, Mitti và Charan, và một chị/em gái, Simran, sinh ra ở Singapore.[8] Haley tốt nghiệp trường trung học Orangeburg Preparatory Schools và Đại học Clemson với văn bằng cử nhân kế toán.[9]

Cô đã giúp mẹ trong kinh doanh; từ năm 13 tuổi cô bắt đầu phụ chăm sóc sổ sách kế toán. Sau khi tốt nghiệp, cô làm việc cho Tổng công ty FCR, một công ty quản lý chất thải và tái chế,[10][11] trước khi cô quay trở lại công việc kinh doanh của mẹ vào năm 1994 và tiếp quản việc quản lý tài chính. Cô cùng với mẹ xây dựng cửa hàng thành công ty quần áo cao cấp Exotica International, với doanh số bán hàng đạt hàng triệu Mỹ kim (USD).[12]

Haley được bổ nhiệm vào ban giám đốc Phòng Thương mại Quận Orangeburg năm 1998 [13][14] và ban quản trị Phòng Thương mại Quận Lexington năm 2003. Haley đã trở thành thủ quỹ của Hiệp hội quốc gia của Phụ nữ kinh doanh (National Association of Women Business Owners) năm 2003 và chủ tịch vào năm 2004.[13] Bà từng chủ trì Gala gây quỹ tại Lexington cho các bệnh viện địa phương,[12] cũng như hoạt động trong nhiều hội đoàn tại Lexington về y tế, kinh doanh và thiện nguyện, và là thành viên Câu lạc bộ Rotary (Rotary International) tại Lexington.[15]

Ngày 6 tháng 9 năm 1996, bà kết hôn với Michael Haley, một sĩ quan Quân đội Hoa Kỳ và có hai con là Rena và Nalin.[16] Nikki Haley xác định bản thân mình ngày hôm nay là một tín hữu Kitô giáo theo Phong trào Giám lý,[17] nhưng vẫn tham gia các buổi lễ tôn giáo của đạo Giám Lý và cả đạo Sikh vì "tôn trọng văn hóa của cha mẹ".[18][19]

Haley đã được bầu vào Nghị viện Nam Carolina từ năm 2004 và được bầu chọn lại nhiệm kỳ 2 vào năm 2006[20][21][22] và nhiệm kỳ 3 năm 2008.[21][22]

Tranh cử thống đốc

Trong cuộc bầu cử thống đốc Nam Carolina năm 2010, Haley đã được cựu Thống đốc bang Massachusetts Mitt Romney và cựu Thống đốc Alaska Sarah Palin đề cử và được phong trào Tea Party ủng hộ.[23][24][25][26] Vào ngày 8 tháng 6 năm 2010, trong cuộc bầu cử sơ bộ của đảng Cộng hòa, bà đạt được 49% số phiếu, nhưng không đủ số 50% cần thiết để tránh một cuộc bầu cử đối đầu. Halley thắng vòng kết của Đảng vào ngày 22 tháng 6 với 65%,[27] để được đại diện Đảng Cộng hòa ra tranh cử và giành chiến thắng trong cuộc tổng tuyển cử chức vụ thống đốc ngày 2 tháng 11 năm 2010, với tỉ lệ 51-47%, thắng Vincent Sheheen của Đảng Dân chủ.[28]

Đại sứ Hoa Kỳ tại Liên Hiệp Quốc

Ngày 23 tháng 11 năm 2016, Tổng thống đắc cử Donald Trump đã tuyên bố ý định đề cử Haley cho vị trí Đại sứ Hoa Kỳ tại Liên Hiệp Quốc.[29] Vào ngày 20 tháng 1 năm 2017, Tổng thống Trump đã gửi đề cử của Haley cho Thượng viện Hoa Kỳ.[30] Có thông tin cho biết Tổng thống Trump ban đầu muốn chọn Haley vào vị trí của Bộ trưởng Ngoại giao, nhưng mà bà từ chối.[31]

Vào ngày 24 tháng 1 năm 2017, Haley đã được Thượng viện xác nhận với số phiếu 96-4 để trở thành Đại sứ Hoa Kỳ tại Liên hợp quốc.[32] Haley là người Mỹ gốc Ấn đầu tiên giữ một vị trí cấp nội các.[33] Ngay sau đó, bà đã từ chức thống đốc Nam Carolina và phó Thống đốc Henry McMaster lên làm thống đốc bang thay thế.

Haley đã tuyên thệ nhậm chức với phó tổng thống Mike Pence vào ngày 25 tháng 1 năm 2017. Bà đã gặp Tổng thư ký Liên hợp quốc António Guterres vào ngày 27 tháng 1 năm 2017, tại trụ sở Liên hợp quốc tại thành phố New York. [34]

Quan điểm chính trị

Bà ủng hộ việc giảm thuế cho người dân,[35][36] giảm lương hưu của công chức,[37] và sử dụng hiệu quả hơn kinh phí cho giáo dục công cộng. Haley đã nói rằng kinh phí cho giáo dục công cộng có thể được sử dụng hiệu quả hơn và đã đề xuất một kế hoạch mà sẽ quyết định mức lương của giáo viên, không chỉ dựa trên thâm niên và trình độ chuyên môn mà còn về hiệu suất kết quả công việc.[38]

Haley là một đối thủ chống lại sự phá thai, ủng hộ sự sống và bác bỏ hôn nhân đồng tính.[39] Bà từng nói: "Tôi ủng hộ sự sống vì có người đã cứu mạng chồng tôi" (Tháng 4 năm 2012) và "Mỗi cuộc sống là đã được ban phước bởi Đức Chúa Trời" (Tháng 11 năm 2010).[40]

Bà cũng chống lại các cải cách y tế Obamacare. Haley ủng hộ đề nghị bổ sung sửa đổi thứ 2 vào Hiến pháp Hoa Kỳ, cho phép quyền sở hữu vũ khí. Tuy ủng hộ việc nhập cưnhưng bà cho là cần giám sát chặt chẽ việc nhập cư bất hợp pháp.[41][42]

Tổng hợp nhiều nguồn