.Bài viết KTĐN
Cô tôi
Người thân cố nhà báo Dương Trọng Lâm, một trong các nạn nhân của K-9, cho đến lúc này vẫn chưa biết danh tính kẻ giết hại em trai mình - Ảnh: ProPublica
Báo Mỹ đề nghị Thanh Niên loan tải thông tin vụ khủng bố của Việt Tân
Trang tin điều tra ProPublica (Mỹ) ngày 4.11 đã gửi email cho Thanh Niên, đề nghị giúp loan tải thông điệp kêu gọi nhân chứng cung cấp thông tin các vụ ám sát nhà báo gốc Việt do nhóm K-9 của "Mặt trận quốc gia thống nhất giải phóng Việt Nam", tiền thân của tổ chức phản động Việt Tân, thực hiện.
ProPublica (Mỹ) là nơi phối hợp chương trình truyền hình nổi tiếng Frontline trình chiếu bộ phim tài liệu điều tra vào ngày 3.11 mang tên Terror in Little Saigon, nói về một nhóm sát thủ gốc Việt ở Mỹ biệt danh K-9 (của "Mặt trận quốc gia thống nhất giải phóng Việt Nam", tiền thân của tổ chức phản động Việt Tân) đã thẳng tay sát hại các nhà báo, đốt trụ sở và hăm dọa những ai dám thách thức giấc mộng khơi mào lại chiến tranh VN.
Ngày 4.11 ProPublica đã gửi email cho Thanh Niên, đề nghị giúp loan tải thông điệp kêu gọi nhân chứng cung cấp thông tin các vụ ám sát nhà báo gốc Việt do nhóm K-9 thực hiện.
Theo clip chuyển tải thông điệp trên YouTube, nhà báo Adam Clay Thompson của ProPublica đã khẩn khoản kêu gọi: “Hãy giúp chúng tôi điều tra những vụ ám sát 5 nhà báo Mỹ gốc Việt”, và tìm câu trả lời cho nghi vấn: “Tại sao giới hữu trách Mỹ không giải quyết được việc này”.
Frontline và ProPublica muốn nhận thêm thông tin từ các nhân chứng và những nạn nhân trong các vụ khủng bố vào thập niên 1980. Địa chỉ liên lạc là getinvolved@propublica.org.
Thanh Niên
Bí ẩn khủng bố ở Little Saigon: Sự im lặng đáng sợ
Nancy Duong, chị của nạn nhân Dương Trọng Lâm, cho đến lúc này vẫn chưa biết danh tính kẻ giết hại em trai mình - Ảnh: ProPublica
Trong một thư tín nội bộ chưa từng được công bố trước đó, một nhà điều tra thuộc Cục Điều tra liên bang Mỹ (FBI) đã tóm tắt chương lịch sử ảm đạm của cộng đồng kiều bào ở Mỹ vào thập niên 1980 bằng câu đơn giản. “Mặt trận (tức Mặt trận quốc gia thống nhất giải phóng Việt Nam, tiền thân của tổ chức phản động Việt Tân) đã triển khai một chiến dịch bịt miệng bất cứ người nào dám phản đối”.
Danh sách tìm diệt
Vào khoảng 23 giờ 20 ngày 22.9.1990, khi nhà báo Lê Triết của Tạp chí Văn nghệ Tiền phong lái xe vào nhà ở Baileys Crossroads, bang Virginia, một loạt đạn 9 ly bất ngờ lia đến trong tích tắc, hai vợ chồng ông thiệt mạng. Các nhà điều tra sau đó đặt giả thuyết rằng có đến 2 hung thủ gây án bằng súng lục và phía FBI cho rằng đây là một vụ ám sát có chủ đích do sát thủ chuyên nghiệp thực hiện.
Trước đó, FBI khẳng định nhà báo Lê Triết đã nhận được vô số lời đe dọa từ tổ chức “Mặt trận” sau khi công khai viết bài chỉ trích tổ chức này trên báo. Ông bắt đầu mang súng theo người và liên tục thay đổi tuyến đường từ nhà đến tòa soạn, nhưng chính sự phản ứng quá chậm của FBI bị cho là đã góp phần vào cái chết của nhà báo này.
Một số nhà báo gốc Việt, trong đó có ông Lê Triết, không ngại lên tiếng chất vấn về các thủ đoạn quyên tiền của “Mặt trận”, từ tự nguyện đến bắt buộc hoặc thậm chí còn tống tiền, cũng như đích đến của nguồn tiền đó.
Các hồ sơ của FBI, thu thập từ nhiều nguồn khác nhau, đều nêu rõ chuyện gì đã xảy ra cho những nhà báo dám chỉ trích tổ chức phản động này. Biệt đội sát thủ K-9 do “Mặt trận” thành lập thậm chí còn công bố danh sách nhà báo cần phải bị tiêu diệt, và có đến 2 trong số 5 người bị K-9 treo đầu đã thiệt mạng.
Khi nhà báo Dương Trọng Lâm của tờ Cái Đình Làng bị bắn chết ngoài căn hộ ở San Francisco vào ngày 21.7.1981, một tổ chức có tên VOECRN đã phát thông cáo nhận trách nhiệm, nhưng phía FBI cho rằng đây chỉ là một cái tên giả của “Mặt trận”.
Cựu đặc vụ FBI Katherine Tang-Wilcox, từng dẫn đầu cuộc điều tra các vụ giết hại nhà báo gốc Việt, cho hay các nhà điều tra đã thu thập được thông tin từ các cựu thành viên “Mặt trận” về sự tồn tại của K-9. Một báo cáo FBI vào ngày 4.11.1991 chứa đầy những cái tên K-9, và một báo cáo khác nêu tên kẻ đứng đầu biệt đội ám sát của “Mặt trận”.
Hồi tháng 8, một cựu thành viên “Mặt trận” đã đồng ý trả lời phỏng vấn của Frontline và ProPublica, xác nhận tổ chức này đã giết chết hai nhà báo Dương Trọng Lâm và Nguyễn Đạm Phong. “Chúng tôi đã giết họ”, ông này bình thản thừa nhận. Một người khác tên Trần Văn Bé Tư cười nói: “K-9 làm tốt lắm, họ là dân chuyên nghiệp mà. Và họ chưa bao giờ bị tóm gáy”.
Những đầu mối bị bỏ lỡ
Vài tuần sau khi nhà báo Dương Trọng Lâm bị sát hại tại San Francisco, các thám tử nhận được một mảnh giấy viết tay ghi rõ họ tên của nghi phạm, là thành viên của “Mặt trận”, kèm theo địa chỉ và số điện thoại.
Dù cũng cho dịch thông điệp sang tiếng Anh nhưng họ chưa bao giờ lần theo đầu mối này. Thất vọng trước phản ứng của các thám tử, bạn bè của nhà báo Lâm tìm cách liên lạc với giới công tố liên bang, và cuối cùng viết thư thẳng cho Chưởng lý San Francisco, Joseph Russoniello, tố cáo rằng các thám tử địa phương đã “từ chối điều tra động cơ chính trị tiềm tàng trong vụ giết người”. Ông Russoniello viết báo cáo gửi FBI, nhưng một quan chức cấp cao của cơ quan này trấn an rằng vụ giết người không liên quan gì đến khủng bố.
Đến khi ông Phạm Văn Tập của tuần san Mai bị bắn chết vào năm 1987 ở Nam California, các đặc vụ tại Los Angeles đã lưu ý điểm tương đồng trong hai vụ giết người, và yêu cầu các đồng nghiệp ở San Francisco gửi thông tin vụ án trước đó. Nhưng một lần nữa, Sở Cảnh sát San Francisco và FBI lại cho rằng các vụ giết người chỉ mang tính cá nhân.
Phóng sự của Frontline và ProPublica cũng chỉ ra rằng cho dù có gặp khó khăn trong việc phá từng vụ án riêng lẻ, thì FBI lẽ ra vẫn có thể tấn công “Mặt trận” theo một hướng khác. Trên thực tế, “Mặt trận” chưa bao giờ che giấu ý đồ dùng vũ lực lật đổ nhà nước CHXHCN Việt Nam, qua đó vi phạm Đạo luật Trung lập của Mỹ, vốn nghiêm cấm việc hỗ trợ tài chính hoặc tham gia vào các cuộc viễn chinh bằng quân sự chống một nhà nước đang có mối quan hệ hòa bình với Mỹ. Tuy nhiên, họ đã chẳng thèm đếm xỉa đến sự vi phạm này.
Vào cuối năm 1995, Giám đốc FBI Louis Freeh đã đến thăm văn phòng tại San Francisco. Trước yêu cầu khẩn thiết của đặc vụ Tang-Wilcox, Giám đốc Freeh đã quyết định mở lại cuộc điều tra và gom hơn 20 vụ án vào một chuyên án duy nhất có tên VOECRN, đồng thời thành lập đội chuyên án với khoảng 6 người. Lúc đó, FBI đã xâu chuỗi được 30 vụ đe dọa giết người, nhiều vụ phóng hỏa có chủ đích...
Đặc vụ Tang-Wilcox đã cất công đến Pháp hỏi thăm một nhà văn từng bị đánh đến hôn mê tại Quận Cam vào năm 1988, trong khi các đồng sự của bà thực hiện khoảng 200 cuộc phỏng vấn liên quan đến vụ sát hại Lê Triết và Đỗ Trọng Nhân. Tuy nhiên, nỗ lực mở lại vụ án của FBI chỉ kéo dài được vài năm, trước khi kết thúc trong âm thầm.
Câu hỏi chưa có lời đáp
Sau 33 năm chờ đợi mòn mỏi, Nguyen Tu, con trai của nhà báo Nguyễn Đạm Phong, bày tỏ: “Chúng tôi chỉ muốn có câu trả lời. Thế thôi. Một câu trả lời đã quá hạn từ lâu. Chúng tôi chưa từng có được nó từ cảnh sát hoặc bất cứ ai”. Còn bà Nancy Duong, chị của nhà báo Dương Trọng Lâm, nói: “Tôi vẫn chưa biết chuyện gì đã xảy ra với cậu ấy, thậm chí bây giờ cũng vậy”.
Phi Yến
Bí ẩn khủng bố ở Little Saigon
Một nhóm sát thủ gốc Việt ở Mỹ biệt danh K-9 đã thẳng tay sát hại các nhà báo, đốt trụ sở và hăm dọa những ai dám thách thức giấc mộng khơi mào lại chiến tranh VN.
Nhà báo điều tra Adam Clay Thompson trong một cảnh quay - Ảnh: FRONTLINE/ProPublica
Từ giữa năm 1981 đến 1990, tổng cộng đã có 5 nhà báo gốc Việt từ bờ Đông đến bờ Tây nước Mỹ bị giết hại, nhiều người khác trong cộng đồng người Việt ở Mỹ bị hăm dọa và tấn công. Ai đứng đằng sau những hành động khủng bố này, và nghi vấn về cái chết của các nạn nhân vẫn là câu hỏi chưa có lời đáp bất chấp nhiều thập niên trôi qua.
22 giờ ngày 3.11 (tức 10 giờ ngày 4.11 giờ VN), chương trình truyền hình nổi tiếng Frontline và trang tin điều tra ProPublica trình chiếu bộ phim tài liệu điều tra mang tên Terror in Little Saigon (tạm dịch Khủng bố ở Little Saigon). Theo Đài truyền hình PBS của Mỹ, cuộc điều tra sẽ soi rọi ánh sáng vào một trường hợp khủng bố đầy bí ẩn trên đất Mỹ từng khiến Cục Điều tra Liên bang (FBI) “bó tay” trong nhiều thập niên qua.
“Từ vụ một biên tập viên ở Houston, bang Texas bị bắn chết tại nhà riêng - ông ta làm việc cho tờ báo có tên Tự do - đến vụ một chủ bút ở Quận Cam, bang California bị chết cháy bên trong văn phòng, chúng tôi muốn tìm hiểu những vụ giết hại dã man này và tìm ra câu trả lời”, theo nhà sản xuất kiêm nhà báo Adam Clay Thompson, người đã bỏ ra 2 năm lần theo những dấu vết còn lại của các vụ ám sát cách đây hơn 3 thập niên.
Giám đốc, biên kịch kiêm đồng chế tác là ông Rick Rowley, nổi tiếng với bộ phim điều tra từng được đề cử giải Oscar có tựa đềDirty Wars (tạm dịch Những cuộc chiến bẩn thỉu). Hầu hết những vụ án mạng này không được giới truyền thông chủ lưu ở Mỹ chú tâm và các nạn nhân bị chìm vào quên lãng. “Thông thường, dư luận luôn bày tỏ sự giận dữ và đòi phải có câu trả lời trong những vụ sát hại dã man các nhà báo. Nhưng chưa từng có ai bị truy tố trong vụ sát hại các nhà báo Mỹ gốc Việt”, Giám đốc chế tác Rowley nói.
Biệt đội sát thủ K-9
Dựa trên hàng ngàn tài liệu, bao gồm những hồ sơ vừa được FBI giải mật cũng như ghi nhận của cảnh sát, và hồ sơ di trú lẫn điện tín của Cục Tình báo trung ương Mỹ (CIA), Frontline và ProPublica đã tìm đến thân nhân của người bị hại, các cựu đặc vụ và những người Mỹ gốc Việt trên khắp nước Mỹ trong nỗ lực đòi hỏi công lý cho những người đã khuất.
Theo những gì thu thập được, cả 5 nhà báo bị sát hại đều làm việc cho những ấn bản báo chí tiếng Việt với số lượng phát hành nhỏ nhằm phục vụ cho cộng đồng di dân tại Mỹ sau năm 1975. Một điểm chung khác cũng được Frontline và ProPublica nêu rõ là nhiều ấn phẩm của các tờ báo này đều chỉ trích một tổ chức chống cộng khét tiếng gọi là “Mặt trận quốc gia thống nhất giải phóng Việt Nam” (gọi tắt là “Mặt trận”, tiền thân của tổ chức phản động Việt Tân).
Trong bộ phim tài liệu Terror in Little Saigon, Frontline và ProPublica đã phanh phui một đường dây khủng bố trải dài từ các thành phố Mỹ như Houston và San Francisco đến những khu rừng rậm ở Đông Nam Á. Nhóm điều tra đã lần theo dấu vết và tìm ra những cựu thành viên tổ chức phản động này. Và chính 5 cựu thành viên đã thừa nhận rằng “Mặt trận” từng thành lập một đội ám sát bí mật có bí danh K-9 để thực hiện các vụ ám sát nói trên. Đồng thời, các nhà báo điều tra cũng phát hiện những vụ ám sát mới, có thể liên quan đến nhóm này ở ngoài nước Mỹ.
Video: Terror in Little Saigon - Sự thật về nhóm khủng bố Việt Tân
Frontline là chương trình phát các loạt phim tài liệu điều tra nổi tiếng và được phát sóng dài kỳ nhất tại Mỹ. Chương trình đã giành được toàn bộ các giải thưởng uy tín trong lĩnh vực báo chí và truyền hình, bao gồm 75 giải Emmy.
ProPublica là tổ chức truyền thông độc lập và phi lợi nhuận, chuyên mảng điều tra. Năm 2010, ProPublica là hãng tin trực tuyến đầu tiên đoạt giải thưởng danh giá Pulitzer.
Các nạn nhân của K-9
21.7.1981: Nhà báo Dương Trọng Lâm, 45 tuổi, chủ bút tờ Cái Đình Làng, bị bắn chết tại San Franciso, bang California. Một nhóm đã nhận trách nhiệm vụ này, nhưng phát hiện mới cho thấy K-9 mới là thủ phạm.
24.8.1982: Nguyễn Đạm Phong, 48 tuổi, người sáng lập tờ Tự do tại Houston, bang Texas, bị ám sát tại nhà riêng.
9.8.1987: Phạm Văn Tập (bút danh Hoài Điệp Tử), 45 tuổi, biên tập của tờ tuần sanMai, thiệt mạng khi văn phòng của ông bị đốt vào sáng 9.8.
22.11.1989: Đỗ Trọng Nhân, 56 tuổi, biên tập viên dàn trang cho tạp chí Văn nghệ Tiền phong, bị bắn chết trong ô tô riêng tại hạt Fairfax, bang Virginia.
22.9.1990: Lê Triết, 61 tuổi, nhà bình luận của tạp chí Văn nghệ Tiền phong, bị bắn chết khi đang đỗ xe trước nhà riêng. Vợ của ông và một người qua đường cũng thiệt mạng trong vụ xả súng.
Báo Mỹ: Việt Tân đã giết hại hàng loạt nhà báo gốc Việt để bịt miệng
Tổ chức Việt Tân mà tiền thân là "Mặt trận quốc gia thống nhất giải phóng Việt Nam" đã lập ra một đội sát thủ bí mật tên K-9 để ám sát hàng loạt nhà báo gốc Việt có những bài viết chỉ trích tổ chức này trong giai đoạn 1981-1990, theo phóng sự điều tra phát trên chương trình truyền hình nổi tiếng Frontline tối ngày 3.11.2015 (giờ Mỹ).
Nhà báo Duong Trong Lam bị tổ chức ám sát K-9 của nhóm Mặt trận, tiền thân của tổ chức phản động Việt Tân, bắn chết ở San Francisco (Mỹ) năm 1981
Trong giai đoạn 1981-1990, Việt Tân đã giết chết 5 nhà báo gốc Việt, đốt phá tòa soạn ngay trên đất Mỹ và đe dọa bất kỳ ai dám thách thức mưu đồ tái khởi động chiến tranh Việt Nam của họ. Ngày 3.11.2015 (giờ Mỹ), chương trình truyền hình nổi tiếng Frontline và trang tin điều tra ProPublica cho phát sóng và đăng tải bài phóng sự điều tra Khủng bố ở Little Saigon do nhà báo điều tra Mỹ A.C.Thompson thực hiện.
Phóng sự điều tra công phu này đã vạch trần những hành động tội ác của tổ chức khủng bố Việt Tân, tiền thân là VOECRN (Tổ chức Việt Nam diệt cộng và phục hồi quốc gia VN, hay Việt Nam diệt cộng hưng quốc đảng), sau đổi tên là “Mặt trận quốc gia thống nhất giải phóng Việt Nam” (gọi tắt là Mặt trận), đã lập ra một nhóm sát thủ với biệt danh “K-9”, tiến hành các vụ ám sát những nhà báo gốc Việt và hăm dọa những ai tại Mỹ dám lên tiếng chỉ trích tổ chức này.
Đội sát thủ K-9: “chuyên nghiệp, không bao giờ để bị bắt”
Trong giai đoạn 1981-1990, có 5 nhà báo người Mỹ gốc Việt bị giết và VOECRN đã lên tiếng nhận trách nhiệm. Một bản tóm tắt điều tra của FBI ngày 4.11.1991 cho biết VOECRN chính là Mặt trận (tiền thân của tổ chức phản động Việt Tân) và có đề cập đến nhóm sát thủ K-9 do Việt Tân lập ra.
Bà Katherine Tang-Wilcox, một cựu nhân viên FBI, cho biết các điều tra viên đã thu thập thông tin từ những cựu thành viên của Việt Tân và họ thừa nhận Việt Tân đã lập một đội sát thủ với biệt danh “K-9”. Nhưng bà Tang-Wilcox không rõ ai đã ra lệnh ám sát các nhà báo.
Tran Van Be Tu, một cựu thành viên của Việt Tân, trả lời phỏng vấn của nhà báo điều tra Mỹ A.C.Thompson, thừa nhận Việt Tân đã lập ra K-9. Ông ta cũng được chiêu mộ vào K-9 nhưng từ chối. “K-9 rất chuyên nghiệp… và không bao giờ để bị bắt”, Be Tu nói.
Sát thủ của Việt Tân sống ung dung ngoài vòng pháp luật
Tất cả 5 nhà báo Mỹ gốc Việt bị giết đều có những bài viết chỉ trích những nhóm chống cộng lưu vong ở Mỹ và Việt Tân. K-9 lập danh sách “hành quyết” những nhà báo, gửi thư, gọi điện thoại dọa giết, gửi xác chó đến nhà các nhà báo để đe dọa, đốt cháy xe và văn phòng một tòa soạn báo Việt ngữ ở Mỹ, theo tài liệu FBI.
Nhưng mãi đến nay, chưa nghi phạm nào liên quan đến những vụ ám sát nhà báo gốc Việt bị bắt hay đem ra xét xử, và FBI đã đóng hồ sơ điều tra.
Gia đình những nhà báo bị sát hại lâu nay đã từ bỏ hy vọng công lý được thực thi. Và ProPublica và Frontline mở cuộc điều tra vào đầu năm 2014, thu thập hàng ngàn trang tài liệu mới giải mật của FBI, Cục tình báo trung ương Mỹ (CIA), tiếp cận nhiều nhân chứng, cựu thành viên của Việt Tân (tiền thân là Mặt trận).
Vào ngày 24.8.1982, nhà báo Nguyen Dam Phong, chủ nhiệm tờ Tự Do (Freedom), bị bắn chết tại nhà riêng ở thành phố Houston, bang Texas. Ông từng có những bài viết đả kích Mặt trận (tức Việt Tân sau này). Sau khi giết ông Nguyen, VOECRN để lại một danh sách nhà báo bị chúng “tuyên án tử hình” trên thi thể của ông.
Hai nhà báo của tờ Văn Nghệ Tiền Phong cũng bị bắn chết trong hai năm liên tiếp. Vào ngày 22.11.1989, nhà báo Do Trong Nhan bị bắn chết khi đang ở trong xe hơi ở bang Virginia. Đến ngày 22.9.1990, nhà báo Le Triet và vợ bị bắn chết tại nhà ở bang Virginia.
Việt Tân không từ mọi thủ đoạn để bịt miệng nhà báo
Nguyen Tu, con trai của ông Nguyen Dam Phong, cho biết Việt Tân đã cố bịt miệng cha ông bằng nhiều thủ đoạn khác nhau. Tổ chức này được cho đã cố hối lộ Nguyen Dam Phong nhưng bị ông từ chối, theo Tu. Sau đó cha ông nhận được hàng loạt cuộc điện thoại “từ những người đe dọa giết chết nếu ông tiếp tục viết những bài báo chỉ trích Việt Tân”, ông Tu nhớ lại.
Nguyen Dam Phong cũng đã gặp các thủ lĩnh của Việt Tân trong một nhà hàng ở Houston trước khi bị giết. “Những thủ lĩnh của Việt Tân cảnh báo cha tôi: ngừng viết hoặc bỏ mạng”, Tu nói.
Khi phóng viên A.C. Thompson hỏi ai đã bắn chết Nguyen Dam Phong, Be Tu cười và nói: “Ông nói chuyện nghe giống FBI”. Trong khi bà Tang-Wilcox thì nhận xét: “Những kẻ ám sát Nguyen Dam Phong biết rõ họ sẽ làm gì và không để lại bất kỳ dấu vết nào”.
Theo tài liệu của FBI, nhà báo Le Triet từng phải mang theo súng và thường xuyên đổi lộ trình đi từ nhà đến cơ quan để tránh bị ám sát. Ngay trước khi bị bắn chết, nhà báo Le Triet đã gặp các thủ lĩnh của Việt Tân và những người này đề nghị ông Le Triet chấm dứt những bài viết chỉ trích Việt Tân, nhưng ông không đồng ý.
Nguyen Xuan Nghia, cựu thành viên Việt Tân, tiết lộ ông ta từng tham gia một cuộc họp của Việt Tân, bàn về âm mưu ám sát một nhà báo. Ông ta đã cố ngăn Việt Tân thực hiện âm mưu này, nhưng bất thành và giờ đây cảm thấy hối hận. “Đó là một chương đen tối nhất trong cuộc đời tôi”, ông Nguyen Xuan Nghia nói.
FBI ngừng điều tra vì thiếu… điều tra viên biết tiếng Việt?
Vào ngày 21.7.1981, một tay súng đã bắn trúng ngực ông Duong Trong Lam (lúc bấy giờ mới 27 tuổi), một nhà báo khuynh tả của tờ Cái Đình Làng và là nhà bình luận phản đối chiến tranh Việt Nam, trong lúc ông Duong đang đi bộ trên đường phố San Francisco, Mỹ. Ông Dương gắng gượng đi được vài mét và gục xuống chết. VOECRN đã gọi điện thoại đến các tờ báo Việt ngữ ở Mỹ tuyên bố nhận trách nhiệm.
Hai nghi phạm đã bỏ chạy khỏi hiện trường. Cảnh sát đã bắt được một nghi phạm, nhưng không có đủ bằng chứng để truy tố.
Bà Nancy Duong, chị của cố nhà báo Duong Trong Lam, cho biết: “Trong suốt hai tháng liền tôi thường xuyên nhận được những cú điện thoại đe dọa cả ngày lẫn đêm”. Bà kể: “Họ dí súng vào đầu tôi và dọa giết cả gia đình tôi”.
“Tôi đã nhiều lần đến cung cấp thông tin cho cảnh sát… Tôi muốn biết rõ chuyện gì đã xảy ra với em tôi. Nhưng có lẽ cảnh sát không mấy bận tâm”, bà Nacy bức xúc nói.
Vào sáng ngày 9.8.1987, Pham Van Tap, chủ bút tuần báo Mai ở quận Cam (bang California, Mỹ), đang ngủ trong văn phòng ở thành phố Westminster thì văn phòng bốc cháy, ông Pham chết vì ngạt khói. Cảnh sát xác định có kẻ đã tưới xăng đốt văn phòng. Ngày hôm sau, VOECRN gửi thư đến toà soạn tờ Người Việt Daily News, lên tiếng nhận trách nhiệm, cho biết đội sát thủ K-9 đã giết chết ông Pham Van Tap.
Sau vụ sát hại ông Pham Van Tap, FBI liệt VOECRN vào danh sách các nhóm khủng bố. FBI tiến hành điều tra những vụ bạo lực chính trị trong cộng đồng người gốc Việt sau vụ ám sát này, nhưng sau đó tuyên bố ngừng cuộc điều tra.
Cảnh sát các địa phương cũng đã tiến hành điều tra những vụ nhà báo gốc Việt bị sát hại. Sở cảnh sát thành phố Houston từng tuyên bố đã bắt giữ một nghi phạm trong vụ sát hại nhà báo Nguyen Dam Phong năm 1982, nhưng không có đủ chứng cứ để truy tố. Cảnh sát và FBI cho biết họ không có những điều tra viên biết tiếng Việt, và nhiều nguồn tin trong cộng đồng Việt Nam không muốn cung cấp thông tin cho cảnh sát vì sợ bị thủ tiêu, làm cản trở công tác điều tra.
Thậm chí cựu sĩ quan cảnh sát Doug Zwemke của Sở cảnh sát San Jose cho biết những người cung cấp thông tin cho ông để điều tra những vụ giết chết nhà báo đều bị ám sát, và cảnh sát không thể tìm ra hung thủ.
Việt Tân cũng từng quảng bá công khai kêu gọi quyên góp tiền cho tổ chức này mua sắm vũ khí để lật đổ chính quyền Việt Nam (?), vi phạm luật pháp Mỹ. Nhưng mãi đến nay Việt Tân vẫn không hề bị chính phủ Mỹ xét xử, theo Frontline.
Phúc Duy
Nhà báo Lam Trong Duong và những cái chết bị bỏ quên
(TNO) “Không có sự kiểm duyệt nào nặng nề hơn những cái chết của người gốc nước ngoài, họ đã chết một cách đầy bạo lực”, tạp chí MỹEditor&Publisher giật tít năm 1994 về cái chết của nhà báo Lam Trong Duong do nhóm sát thủ K-9 của Việt Tân gây ra.
Những bí ẩn về tổ chức đã giết hại các nhà báo Mỹ gốc Việt giai đoạn 1981 - 1990 vẫn chưa sáng tỏ - Ảnh minh họa: Reuters
Hôm 3.11 theo giờ Mỹ (sáng 4.11 giờ Việt Nam), đài truyền hình phi lợi nhuận The Public Broadcasting Service (PBS) chiếu một phóng sự tài liệu mang tên Khủng bố ở Little Saigon (Terror In Little Saigon).
Tập phim này liên quan đến cái chết của 5 nhà báo Mỹ gốc Việt Nam trong giai đoạn 1981 - 1990, theo thông báo trên website của đài này.
Cho đến nay, hầu hết báo đài của Mỹ thường nhắc đến 5 nhà báo người Mỹ gốc Việt Nam bị sát hại bao gồm: Lam Trong Duong (bị giết năm 1981), Nguyen Dam Phong (1982), Tap Van Pham (1987), Nhan Trong Do (1989) và Triet Le (1990). Trong đó, Lam Trong Duong là trường hợp đầu tiên và được dư luận chú ý đáng kể nhất.
Trong số báo tháng 2 và 3 năm 1983, tạp chí Mother Jones chuyên về các loạt điều tra, đã đưa vụ án sát hại ông Lam Trong Duong ra trang nhất với tiêu đề: “Saigontown Murder” (Tạm dịch: Giết người ở khu Saigon).
Lam Trong Duong khi bị sát hại đang là biên tập viên của tờ Cai Dinh Lang (Cái Đình Làng – NV). Tài liệu ghi lại cho biết Lam Trong Duong đã bị bắn chết trên đường phố thuộc quận Tenderloin, thành phố San Francisco, bang California vào ngày 21.7.1981. Mô tả của Mother Jones năm 1983 lật lại vụ án nói Lam Trong Duong bị bắn một phát ngay tim, chết gần căn phòng số 204, căn hộ Atherstone, địa chỉ 545 O’Farrell.
“Ai giết ông Lam Trong Duong? Thành phần chống Đảng Cộng sản? Cục Tình báo Trung ương (CIA)? Lý do cá nhân về tiền và tình? Ai có thể nã một phát đạn trúng ngay tim giết chết ông ta?”, Mother Jones nêu ra hàng loạt câu hỏi không lời đáp.
Những manh mối sau đó chỉ biết rằng ông Lam Trong Duong “thường lui tới những khu bụi đời”, nhưng là người tiến bộ, có kiến thức và tầm nhìn khác biệt. Ông góp công trong việc xây dựng chương trình học, cơ sở vật chất cho cộng đồng người Việt Nam tại Mỹ thời gian ấy.
Mother Jones và một số tài liệu khác như của hãng tin AP mô tả ông Lam Trong Duong là người có khuynh hướng ôn hòa, phản đối việc tái khởi động một cuộc chiến tranh Việt Nam.
Bốn ngày sau cái chết của Lam Trong Duong, văn phòng của AP tại New York nhận được bức thư từ một nhóm tự xưng là “Tổ chức Việt Nam diệt cộng và phục hồi quốc gia Việt Nam” (tiền thân của tổ chức phản động Việt Tân). Tổ chức này nói “quyết định trừng phạt” ông Lam Trong Duong vì những bài viết trên báo Cai Dinh Lang, trong đó có thái độ ủng hộ Đảng Cộng sản Việt Nam, theo Mother Jones.
Trường hợp của ông Lam Trong Duong có thể nói là vụ việc chấn động nhất xảy ra so với những người còn lại. Việc chính quyền Mỹ không tìm ra manh mối đã khiến dư luận bất mãn. Một bài viết của The New York Times ngày 25.8.1987, tức 6 năm sau ngày ông Lam Trong Duong mất, đã lật lại vụ này và cho rằng đó chính là “sự thất vọng dành cho các cơ quan pháp luật tại Mỹ”.
Đã 34 năm sau cái chết của Lam Trong Duong, khởi đầu cho hàng loạt vụ đốt phá, sát hại nhà báo Mỹ gốc Việt sau đó, những câu hỏi quan trọng nhất vẫn chưa có lời đáp.
Hai thám tử gạo cội Napoleon “Nap” Hendrix và Earl Sanders cũng tham gia điều tra vụ việc này. Tuy nhiên sau tất cả những chi tiết xâu chuỗi lại, họ như “đang đi trên một hành trình không có bản đồ”,Mother Jones nhận xét.
Sự chìm lắng của những cái chết này cũng có phần trách nhiệm của chính quyền và báo chí. Khác với những vụ bắn giết khác, tin tức về việc ông Lam Trong Duong và những người khác bị sát hại xuất hiện rất hạn chế.
Những nhà báo người Mỹ gốc Việt đối mặt với nguy cơ bị sát hại cao hơn bất cứ phóng viên nước ngoài nào khác, theo số liệu của Ủy ban Bảo vệ Nhà báo (CPJ) năm 1993. Trong số 13 nhà báo thiệt mạng tại Mỹ từ 1976 đến 1993, có 9 người sinh ra ở nước ngoài và 5 trong số đó là người gốc Việt.
Nhật Đăng
(theo TNO)
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét
Những người bạn